Een oranje spoor door Zwitserland

We beginnen onze reis aan de Zwitserse oever van de Bodensee. Dorpjes met vakwerkhuizen kenmerken het gebied, dat ook bekend staat om zijn appelteelt en zijn vele kastelen. Op een heuvel ligt Slot Arenenberg. Voor de connectie met Nederland moeten we terug naar de Franse tijd, toen Lodewijk Napoleon, een broer van Napoleon Bonaparte, korte tijd Koning van Holland was. Zijn vrouw Hortense, hoewel geen Oranje, was dus de toenmalige koningin. Hortense vertrok na enkele jaren uit Nederland en kocht in 1817 Slot Arenenberg, waar ze tot haar dood in 1837 bleef wonen. Haar nazaten schonken het kasteeltje in 1906 aan het kanton Thurgau, dat er sindsdien het Napoleonmuseum in gevestigd heeft.

We reizen door naar het Toggenburg, een dal tussen Bodensee en Walensee en een geliefde gezinsvakantiebestemming. In de winter van 1934 brachten koningin Wilhelmina en prinses Juliana daar een vier weken durend kuurverblijf door in hotel Sternen in het plaatsje Unterwasser. Kennelijk beviel het goed, want de volgende winter keerden ze terug. De plaatselijke VVV meldde “dat het verblijf de koninklijke gasten verleden winter kennelijk goed bevallen was, want naar verluidt was het de gewoonte van de koningin ieder jaar een andere bestemming in Zwitserland te kiezen voor haar kuurverblijf.” Terwijl prinses Juliana op de piste stond, liet koningin Wilhelmina zich per arrenslee door het landschap vervoeren of werd er een postauto gehuurd voor excursies in de omgeving.

Verschillende Oranjegeneraties lieten zich bekoren door het berglandschap van het kanton Graubünden. Koningin Emma verbleef in 1893, op dat moment regentes, met haar toen 13-jarige dochter Wilhelmina in het Belle Epoque hotelcomplex Waldhaus Flims, gelegen op een idyllische plek boven het dal van de Voorrijn. De nabijgelegen Caumasee was in die tijd exclusief voorbehouden aan de gasten van het hotel. Vanuit het dorp S-charl kun je naar de Piz Amalia, een bergtop van 2918 meter hoogte die naar prinses Amalia vernoemd is. Wie de stevige klim aandurft kan eenmaal boven aangekomen in het topboek een wens schrijven voor Amalia. Voor recreatiewandelaars is een wandeling door het natuurreservaat met uitzicht op de top een lonend alternatief. Uiteraard hoopt men in het Unterengadin vurig dat prinses Amalia eens zelf haar eigen berg zal beklimmen! Wie wil zien waar Amalia’s ouders de eerste dagen van hun wittebroodsweken in februari 2002 doorbrachten, neme de trein naar St. Moritz in het Oberengadin, waar het prinselijk paar destijds in de Heinekenvilla logeerde en enkele dagen op de ski’s stond.

Het is niet waarschijnlijk dat het er ooit van gekomen is, maar Wilhelmina had vanaf 1930 vanuit het Engadin in één ruk met de toen in gebruik genomen Glacier Express kunnen doorreizen naar Zermatt, het beroemde bergdorp aan de voet van de Matterhorn. Ze bracht in mei 1929 een vakantie door in het Rhônedal en maakte er een klein schilderij van een houten chalet met de Matterhorn op de achtergrond. Het schilderij was onlangs te zien op de tentoonstelling “Wilhelmina’s levensavond” in Paleis Het Loo, waar je kon vernemen, dat Wilhelmina na een periode van rust na de troonsafstand vanaf 1951 weer naar het buitenland ging reizen. Een van de informatiepanelen vermeldde “Als reisdoel werden vaak plaatsen uitgekozen waar Wilhelmina ook voor de oorlog kwam: het Berner Oberland in Zwitserland, …”.

Van 3 t/m 5 november 1993 brachten koningin Beatrix en prins Claus een staatsbezoek aan Zwitserland. Ze werden eerst ontvangen in de hoofdstad Bern en bezochten daarna een waterkrachtcentrale, een kristalader en een rotslaboratorium bij de Grimselpas. Een helikoptervlucht boven de Gotthard bood uitzicht op de plek waar kort daarna het werk zou beginnen aan een tweede spoorwegtunnel, vanaf 2017 een vervoersalternatief voor het zware vrachtverkeer. Via het Papiliorama, een vlindertuin bij Neuchâtel opgezet door een Nederlandse bioloog, reisden koningin en prins naar Lausanne, waar een bezoek aan de Technische Hogeschool op het programma stond. Die stad is ook voor Willem-Alexander geen onbekend terrein, want het Internationaal Olympisch Comité (IOC) zetelt er.

Veel plaatsen in het Berner Oberland hebben in hun dorpskronieken mogen noteren dat ze koninklijk bezoek uit Nederland hebben ontvangen. Koningin Wilhelmina kwam er veelvuldig voor kuurbezoeken, later ook met prinses Juliana. Opgetekend zijn bezoeken aan het Faulenseebad aan de Thunersee en aan Bad Weissenburg in het schilderachtige Simmental. In die laatste plaats was ze in augustus 1936 met prinses Juliana. Dat ook prins Bernard er was, lekte uit. Het jonge paar werd gespot door een Nederlandse fotograaf, wat voor versnelde aankondiging van hun verloving leidde. Aan de voet van de Eiger ligt Grindelwald, waar verschillende Oranje-generaties hun vakantie in zomer en winter hebben doorgebracht. Hotel Adler was het adres waar Wilhelmina al kwam. Juliana en Bernhard waren er begin 1939 met de 1 jaar oude Beatrix en in de winter van 1953/54 nog eens. Op de plek van Hotel Adler staat nu het moderne hotel Sunstar.

Klik hier voor meer informatie over een zomervakantie in Zwitserland >>