We vinden het eigenlijk heel normaal: wanneer we in de bergen gaan wandelen, wijzen wandelbordjes ons de weg. Op bomen en rotsen staan rood-witte strepen geschilderd die aangeven dat we nog steeds op een wandelpad lopen. Ook de wandelpaden zelf zijn veelal goed onderhouden, zonder obstakels en struiken of takken. Maar heb je er wel eens over nagedacht wie deze wandelroutes eigenlijk onderhoudt? Wie struiken knipt en jaarlijks rond gaat met een pot rode en witte verf? Of ervoor zorgt dat wandelpaden begaanbaar blijven en houten trappen en bruggetjes repareert wanneer het nodig is? In dit weblog het antwoord op deze vragen.
Wandelroutes worden onderhouden door de Wegewart
Een Wegewart (nee, niet te verwarren met onze Wegenwacht ;-)) is verantwoordelijk voor een deel van het wandelwegen netwerk of een bepaalde route. Hij of zij zorgt ervoor dat overhangende takken weggehaald worden en grote stenen verwijderd worden, zodat de paden goed toegankelijk blijven. Bij grote schades aan bijvoorbeeld bruggen of trappen maakt de Wegewart (ook wel Wegwart genoemd) een melding, zodat dit gemaakt kan worden door andere partijen. Een Wegewart is meestal in dienst van een Alpenvereniging en controleert de wandelpaden regelmatig. Hiervoor zijn per Alpenvereniging richtlijnen waarin alle werkzaamheden en verantwoordelijkheden staan beschreven. De Duits/Oostenrijkse versie van dit handboek is maar liefst ruim 200 pagina’s dik. Het is dus echt een serieuze job.
Duizenden kilometers aan wandelwegen in de Alpen
Met duizenden en duizenden kilometers aan wandelwegen kun je je voorstellen dat het een flinke klus is om alle routes goed begaanbaar te houden. De Oostenrijkers en Duitsers werken hierin samen en onderhouden ruim 55.000 km aan paden in de Oostelijke Alpen. Het zijn in totaal 400 werkgebieden en 500 berghutten. De wegen van en naar berghutten en tussen berghutten zijn voor de verantwoordelijkheid van de ‘Hüttenwart’ (de eigenaar of pachter van de berghut). Zwitserland telt maar liefst 65.000 km aan paden. En dan hebben we Frankrijk en Italië nog niet eens meegerekend.
Inspiratie voor wandelingen in de bergen
Kosten van het onderhoud van wandelwegen
Al dat onderhoud aan de wandelwegen moet ook betaald worden. Hier is op veel plekken een behoorlijk ingewikkeld bureaucratisch orgaan voor in het leven geroepen. De regio, gemeentes, plaatselijke VVV en de Alpenverenigingen werken hierin samen. De VVV’s spelen hierin een belangrijke rol. Voor het aantrekken van toeristen is het belangrijk dat de wandelpaden in de regio er goed bij liggen en de bewegwijzering goed is. Er zijn tegenwoordig zelfs ‘online Wegewarte’ die verantwoordelijk zijn voor de presentatie van de wandelwegen op internet.