De tulband is het toonbeeld van de Oostenrijkse gebakcultuur. Men is het er echter niet over eens of dit stukje gebak wel typisch Oostenrijks is. Ook de Fransen en de Italianen claimen de tulband voor het eerst gebakken te hebben. In dit weblog gaan we op zoek naar de oorsprong van de tulband en delen we een recept van deze beroemde Oostenrijkse lekkernij.
Oostenrijk? Frans? Of toch Italiaans?
Over de culinaire oorsprong van de tulband bestaat enige onduidelijkheid. Het is bijna niet voor te stellen dat dit stukje Oostenrijkse cultuur niet oorspronkelijk uit het land komt. Toch claimen de Fransen ook aan de wieg te staan van de tulband. De Italianen verwijzen met trots naar een archeologische vondst uit de 2e eeuw voor Christus. Oostenrijkse archeologen hebben echter iets soortgelijks gevonden, waarmee zij toch het voordeel van de twijfel krijgen!
De ‘Weense Gugelhupf’
Hoewel er al ver voor Christus sporen van de tulband zijn gevonden, wordt de lekkernij pas tijdens de Middeleeuwen echt op waarde geschat. In Oostenrijk werd het gebak populair, omdat keizer Franz Joseph (1830-1916) er geen genoeg van kon krijgen. De tulband met rozijnen stond voortaan bekend als de ‘Weense Gugelhupf’. Ook gaan de nodige credits hierbij naar Katerina Schratt, de vriendin van de keizer. Zij schijnt aan de wieg te hebben gestaan van het oorspronkelijke recept van de tulband uit Wenen.
Gat in het midden
De tulband is er in vele formaten en soorten, maar ze hebben allemaal één ding gemeen: het gat in het midden. Een tulband is rond en komt door de schuin naar beneden lopende inkervingen en het gat makkelijk uit de vorm. Het gat in het midden zorgt tevens dat de tulband vanuit het midden verwarmd wordt en hierdoor gelijkmatig gaar wordt. De vorm van de tulband staat voor de zon en voor geluk en tevredenheid. In Oostenrijk wordt de tulband doorgaans geserveerd met poedersuiker en een toef slagroom.
Recept Weense tulband: de ingrediënten
- 300 gram cakebloem
- 100 gram suiker
- 130 gram boter
- 3 eidooiers
- 2 eiwitten
- 20 – 25 gram gist
- 100 gram rozijnen (e.v.t. geweekt in rum)
- 200 ml melk
- Zakje vanillesuiker
- Zout
- Citroenrasp
- Amandelschaafsel
Bereidingswijze Weense tulband
Stap 1: Verwarm 100 ml melkt totdat deze lauwwarm is. Voeg hier de gist en een schepje suiker aan toe en roer het geheel goed door. Bestuif met bloem en bewaar op een warme plek, tot het is gerezen.
Stap 2: Klop de boter totdat deze romig wordt. Voeg de eidooiers, de helft van de suiker en de vanillesuiker hier aan toe. Mix de cakebloem in het beslag samen met de rest van de (lauwwarme) melk, het gistmengsel en een beetje citroenrasp. Kneed het geheel tot een elastisch deeg.
Stap 3: Klop het eiwit samen met een snufje zout en de resterende suiker stijf. Meng dit door het deeg, samen met de rozijnen.
Stap 4: Vet de tulbandvorm in met boter en doe hier eventueel wat amandelschaafsel in. Doe het deeg in de vorm en laat het geheel rijzen op een warme plek. Verwarm de (hete lucht) oven voor op 180 °C.
Stap 5: Bak de tulband in 35 tot 45 minuten goudbruin en gaar. Haal de tulband uit de vorm wanneer deze nog warm is en bestrooi met poedersuiker na het afkoelen.
Lekker bij een kopje koffie. Veel Oostenrijkser dan dit wordt het niet in je keuken… Eet smakelijk! Mahlzeit!
Over Thijs
Thijs verkent de bergen in de zomer het liefst op de racefiets. De schoonheid van het landschap en de strijd aangaan met de berg zijn aspecten waarvoor hij graag afreist naar de Alpen. Naast het beklimmen van bekende Alpenreuzen als Alpe d’Huez, Col du Galibier en Mont Ventoux fietst hij ook graag in de heuvels van Zuid-Limburg.