Teken zijn kleine insecten die iets weg hebben van een klein en plat spinnetje. Deze vervelende beestjes leven van bloed, niet alleen van mensen, maar ook van dieren. Je kunt een tekenbeet oplopen tijdens je zomervakantie in de bergen. Over het algemeen zijn de diertjes vrij onschuldig, maar ze kunnen ook nare ziektes (Lyme/Tekenencefalitis) met zich meedragen. In dit weblog lees je alles over teken, wat ze doen en hoe je een teek kunt verwijderen.
Wat is een teek?
Een teek is een insect dat lijkt op een klein, plat spinnetje. Teken leven in bossen, duinen, heide, weilanden, parken en tuinen. Overal kun je ze tegenkomen. Dat is op zich niet zo'n probleem, behalve dat teken leven van bloed. Ze kunnen ongemerkt op je gaan zitten. Met hun kop bijten ze zich in je vast en zuigen ze je bloed. De meeste tekenbeten zijn volledig onschuldig, maar een aantal dragen nare ziektes met zich mee. Als je een teek hebt, dan kun je die het best zo snel mogelijk verwijderen.
Ziekte van Lyme door een teek
Teken kunnen besmet zijn en via het bloed een ziekte overdragen. De meest bekende ziekte is de ziekte van Lyme. Sommige teken zijn besmet met de lymebacterie en kunnen op die manier de ziekte van Lyme overdragen. In Nederland is dit de meest voorkomende ziekte die een teek overbrengt. De richtlijn is dat je de teek binnen 24 uur moet verwijderen. Teken zullen niet direct na het vastbijten de lymebacterie overbrengen. Daarom is het belangrijk teken snel te verwijderen.
Bestel een tekentang of producten met DEET >
Kenmerken ziekte van Lyme
Ben je gebeten door een teek en ben je bang dat je besmet bent met de ziekte van Lyme? Twijfel nooit en waarschuw meteen een arts. Het is belangrijk om de ziekte zo snel mogelijk te behandelen met antibiotica, omdat je er anders nare gevolgen aan over kunt houden. Kenmerken van de ziekte van Lyme zijn:
- 1 dag - 3 maanden na de beet: een rode of roodblauwe vlek/kring om de beet die groter wordt
- Griepachtige klachten, zoals koorts, hoofdpijn, vermoeidheid en spierpijn
- Pijn of minder kracht in armen, benen of romp
Tekenencefalitis
Teken kunnen ook dragers zijn van het TBE-virus. TBE staat voor 'tick-borne encephalitis'. In het ergste geval lijdt dit tot hersen(vlies)ontsteking. In 2016 is voor het eerst in Nederland iemand hiermee besmet geraakt. Gelukkig komt het in Nederland weinig voor. In Scandinavië, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland komt dit vaker voor. Een teek zal dit virus wel snel overbrengen. De richtlijn van 24 uur is hier niet van toepassing. Zo snel mogelijk verwijderen is het motto. Ook hier geldt: waarschuw bij klachten altijd meteen een arts.
Kenmerken Tekenencefalitis
Zoals hierboven benoemd, is de kans op besmetting met Tekenencefalitis zeer klein. Kenmerken van Tekenencefalitis zijn:
- Koorts, vermoeidheid en hoofdpijn na +/- 2 tot 7 dagen
- Een week zonder klachten
- Een tweede fase met ernstige hoofdpijn, koorts en hersen(vlies)ontsteking
Hoe voorkom je een tekenbeet?
Teken leven in het groen. Om een tekenbeet te voorkomen kun je beter niet door dichte begroeiing of struikgewas lopen. Wandel je in de bergen tijdens de zomervakantie? Blijf dan zoveel mogelijk op de paden. Ook helpt het om zoveel mogelijk huid te bedekken. Een lange broek, een shirt met lange mouwen, dichte schoenen en een pet die de nek afdekt. Dat is natuurlijk niet te doen in de zomer en daarom kun je jezelf ook insmeren met een insectenwerend middel met DEET. Lees hier de richtlijnen van het RIVM over hoe je het best een tekenbeet kunt voorkomen.
Inenten tegen teken
Behalve bovenstaande voorzorgsmaatregelen kun je je verder niet wapenen tegen de ziekte van Lyme. Dat is wel mogelijk bij het TBE-virus. Ga je vaak naar één van de landen waar deze ziekte wel voorkomt én ga je veel de natuur in, dan is het raadzaam om advies in te winnen. Dit kan bij je huisarts en de GGD. Je kunt je namelijk tegen deze ziekte laten inenten. Verder kun je jezelf beschermen met een insectenwerend middel met DEET.
Hoe verwijder je een teek?
Controleer jezelf dagelijks op teken als je in het groen bent. Kinderen zijn dat over het algemeen elke dag. Teken hebben een voorliefde voor warme vochtige plekken. Dus kijk vooral in alle plooien van je lichaam. Een teek verwijder je met een tekenpen. Een speciaal tangetje dat ervoor zorgt dat de teek goed en snel verwijderd wordt, met de minste kans op besmetting (mocht de teek een drager zijn). Belangrijk:
- Gebruik geen alcohol, jodium, olie of een ander product voor je de teek verwijdert.
- Pak de teek met een (puntig) pincet zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vast en trek de teek er rustig uit. Gebruik je een tekentang? Volg dan de instructies.
- Blijft er een klein stukje van de kop zitten, dan is dit ongevaarlijk, het komt er vanzelf weer uit.
- Ontsmet het wondje.
- Noteer in je agenda of telefoon waar en wanneer je gebeten bent. Houd de plek 3 maanden in de gaten. Zie je verkleuring? Ga dan direct naar je huisarts.
Teken zijn rottige beestjes. Maar als je alle voorzorgsmaatregelen in acht neemt is de kans klein dat je iets oploopt. Ga lekker het groen in, maar hou de teken in de gaten!