In het Zwitserse Wallis bouwden boeren in de middeleeuwen irrigatiekanalen, zogenaamde bisses. Wallis is een zonnige en droge regio en deze bisses zorgden ervoor dat het water van de gletsjers op de berg kwam en dit was nodig voor de irrigatie van het gewas en de natuur. In Nendaz ligt het grootste nog werkende bisses-netwerk van Wallis en langs deze irrigatiekanalen zijn wandelpaden aangelegd. In totaal ligt hier 98 km aan wandelpaden langs de bisses. Het fijne van deze wandelingen is dat ze vrij eenvoudig zijn, zonder veel hoogteverschil, waardoor ze perfect zijn voor zowel families als minder geoefende bergwandelaars of mensen die op zoek zijn naar een ontspannen wandeling lans het kabbelende water. In dit artikel lichten we de diverse bisses en wandelingen kort toe.
In Nendaz liggen in totaal 8 verschillende bisses, waarvan er 6 nog daadwerkelijk in gebruik zijn. De waterkanalen liggen tussen de 800 en 2300 meter hoogte. De een is wat gemakkelijker te bereiken dan de ander, maar als je er eenmaal bent, is het heel rustig en relaxed wandelen. Om ervoor te zorgen dat het water wel stroomt, maar niet te snel, is het hoogteverschil niet heel sterk. Hierdoor kennen ook de wandelpaden langs de bisses slechts een beperkt hoogteverschil en zijn ze dus niet moeilijk of technisch. Elke bisse heeft z'n eigen wandelpad die tevens gebruikt wordt voor het onderhoud dat jaarlijks aan de bisses wordt gepleegd. De bisses, en dus ook de wandelingen, verschillen in lengte van 6 tot 32 km.
Zoals de naam al doet vermoeden is dit een laag gelegen bisse. Hij is rond 1753 gebouwd en is in totaal zo'n 6 km lang. De start van de bisse ligt op 1390 meter bij de rivier de Printse, onder het plaatsje Planchouet. De bisse is nog steeds in gebruikt en zorgt ervoor dat o.a. de frambozen in Basse-Nendaz voldoende water krijgen.
Bisse de Baar zorgt ervoor dat de abrikozen, die veel groeien in Wallis, voldoende water krijgen. De bisse is 6 km lang en start net onder het dorpje Brignon op 840 meter hoogte. Langs deze bisse kun je nog bijzondere bloemensoorten tegenkomen. De wandeling eindigt in een prachtig dennenbos.
Deze wandeling voert langs de hoogste bisse met een prachtig uitzicht op de dam van Lac de Cleuson en de Rhône-vallei. De bisse en de wandeling start op 2370 meter hoogte boven de stuwdam van Cleuson en is 15 km lang. De wandeling begint boven de boomgrens en voert je helemaal terug naar het dal bij Thyon, zo'n 2000 meter lager.
Bisse de Salins is de oudste bisse van Nendaz en werd rond 1435 gebouwd. De wandeling langs de bisse start op 1170 meter hoogte bij Plan Désert en is in totaal 12 km lang. De wandeling is erg afwisselend, aanvankelijk loop je door het bos richting het dorpje Beuson waar je over een stalen loopbrug gaat. Daarna kom je over droge velden en langs een stuwwal. De flora en fauna langs deze route is mooi en afwisselend.
Bisse de Saxon is met 32 km de langste bisse van Wallis en werd in 1876 gebouwd. De bisse begint op een Alpenweide tussen Siviez en Tortin op 1850 meter hoogte. De wandeling loopt door het bos helemaal naar Haute-Nendaz en daarna door naar La Tzoumaz. De afwisseling tijdens de wandeling is groot en het water stroomt afwisselend door houten kanalen, door tunnels en langs oud stenen muren. In 1999 werd speciaal voor deze bisse een comitee opgericht voor het behoud en onderhoud, omdat de bisse een belangrijk onderdeel vormt van de geschiedenis van Wallis.
Rond 1700 werd deze 5 km lange bisse aangelegd. De start ligt op 1460 meter hoogte direct boven het centrum van Nendaz. Ook deze bisse is nog steeds in gebruik en zorgt voor de irrigatie van diverse frambozenvelden die je ook onderweg tegenkomt. De route loopt voor een groot deel door het bos (fijn op warme zomerdagen!) en onderweg kom je langs Chapelle du Bleusy, een kapel die in de jaren '30 gebouwd werd. Na de kapel loop je het bos uit en heb je een mooi uitzicht over het hele dal.
Ook deze bisse ligt vlakbij het centrum van Nendaz en start op 1560 meter hoogte. De 7km lange wandeling loopt gedeeltelijk door het bos en de bisse is gemaakt van zeer afwisselend materiaal, stenen en hout. Sommige oude houten stukken zijn vervangen door beton, wat iets minder mooi maar wel praktisch is. Onderweg kom je nog een prachtige waterval tegen en diverse traptredes.
Deze 12 km lange bisse brengt je helemaal naar Veysonnaz en vervolgens naar Mayens-de-Sion. De wandeling begint op 1500 meter bij Planchouet waar je ook heel goed de start van de bisse kunt zien: het water stroomt vanuit de rivier een een betonnen basin. Ook deze afwisselende route voert een groot deel van de tijd door het bos en je loopt altijd langs het water .
Op warme zomerdagen is het heerlijk wandelen langs de bisses. Kinderen kunnen onderweg lekker spelen in het water, maar let op: er mogen geen dammen gebouwd worden, want hierdoor kan het water natuurlijk niet goed doorstromen. Ook op dagen met minder mooi weer is het wandelen langs bisses fijn, omdat ze gedeeltelijk door het bos lopen.
Miranda is dol op de Alpen en is hier ook regelmatig te vinden. Zowel in de zomer als in de winter. De perfecte vakantie bestaat voor haar uit bergen, water, actie, relaxen, een goed boek en heerlijk eten. Haar avonturen op het water, de mountainbike, de motor of te voet deelt ze in haar blogs.
