Voor wandelaars klinkt het bekend: na het wandelen even controleren of je geen teken hebt meegenomen. De kleine beestjes wonen in het bos en leven van het bloed van mensen en dieren. Ze zijn over het algemeen onschuldig, maar ze kunnen ook (nare) ziektes met zich meebrengen. Eén van die ziektes is meningo-encefalitis (TBE), dat over het algemeen in de vroege zomer door teken wordt overgedragen. Iedereen hoopt natuurlijk zonder tekenbeten thuis te komen maar dat gaat helaas niet altijd goed. In 2020 is er zelfs een record aan tekenbeten geregistreerd. Op 25 augustus stond de teller van het aantal TBE-gevallen al op 205, wat veel meer is dan de 123 gevallen van het 'supertekenjaar' 2018. De oorzaak hiervan? Opwarming van de aarde...
Klimaatverandering zorgt voor toename tekenbeten
De opwarming van de aarde heeft invloed op veel dingen: gletsjers smelten, de zomers zijn warmer, de winters zijn milder en de teek komt nu dus ook steeds meer voor. De toename in het aantal teken komt ten eerste omdat door de muizenpopulatie toeneemt door de mildere winters. Dit dier is de belangrijkste gastheer voor tekenlarven. Ten tweede heeft klimaatverandering als gevolg dat het aantal sparrenbomen sterk afneemt en het aantal beukenbomen juist toeneemt. Beukennootjes zijn een belangrijke voedselbron voor knaagdieren waar de teken op overleven. In Oostenrijk kennen ze inmiddels het gezegde 'hoe meer knaagdieren, hoe meer teken' en dat is dus niet zonder reden. Het is dus niet zo gek dat het aantal tekenbeten toeneemt.
Recordaantal gevallen TBE door tekenbeten
2020 gaat de boeken in als een recordjaar voor het aantal gevallen van TBE. Op 25 augustus waren er al 205 meldingen van tekenbeten die geresulteerd hebben in TBE, ruim meer dan de 123 van recordjaar 2018. De klinieken in Innsbruck meldden afgelopen woensdag met tal van TBE-gevallen, waarvan een groot deel met het tekenvaccin behandeld moest worden op de neuro-intensive care. Bettina Pfausler, werkzaam in één van de klinieken, vertelt dat ze in de 35 jaar dat ze er werkt nog nooit zoveel mensen behandeld moesten worden voor TBE. Ze zegt dat het door verschillende factoren komt, waaronder de toename van het aantal teken en de reisbeperking die voor veel landen geldt.
Ook de subtropische teek zorgt voor tekenbeten in Oostenrijk
Waar eerst vooral de gewone houtteek voor de meeste overlast zorgde, komt nu ook de subtropische soort Hyalomma marginatum voor in Oostenrijk. De Hyalomma marginatum werd voor het eerst in Oostenrijk gezien in 2018 en heeft sindsdien weten te overwinteren in het Alpenland. Tot 2018 konden de larven in het lokale klimaat niet overleven, maar na de bovengemiddeld warme zomer van 2018 werden de eerste teken van deze soort gevonden. Deze teek kan het levensbedreigende Krim-Congo-koortsvirus en andere ziekteverwekkers met zich meedragen. In tegenstelling tot TBE, kan het Krim-Congo-koortsvirus niet bestreden worden met een vaccin.
Alles wat je moet weten over tekenbeten
Ga jij binnenkort nog naar de Alpen op vakantie? Bereid je dan goed voor met alle informatie die je moet weten over teken. Want weet jij welke ziektes ze kunnen overdragen? En wat moet je eigenlijk doen als je een tekenbeet hebt? Alles wat je moet weten over teken en tekenbeten lees je hier >