Het Gipfelbuch is het boek dat op veel bergtoppen bij het bergkruis in een kistje hangt of ligt en wordt in het Nederlands ook wel topboek genoemd. Hoe is dit topboek nou eigenlijk ontstaan en wat heeft het voor functie(s)? En worden die ‘dagboekverhalen’ die sommige bergliefhebbers erin schrijven wel gewaardeerd? Ik moet eerlijk zeggen dat ik lang niet altijd mijn naam in het Gipfelbuch krabbel, maar toch vind ik het leuk eens in de geschiedenis van het boek te duiken en hoe je hier eigenlijk mee om hoort te gaan. Lees in dit artikel alles over het Gipfelbuch!
Bergkruis en Gipfelbuch: onlosmakelijk met elkaar verbonden
Wanneer er geen bergkruis op een bergtop staat, zal er veelal ook geen Gipfelbuch zijn. De kastjes waarin het topboek ligt, zijn meestal bevestigd aan het bergkruis en gemaakt van weerbestendig metaal. De boeken en de kastjes worden veelal verzorgd door een Alpenclub, berghut of de plaatselijke VVV.
De geschiedenis van het Gipfelbuch
Het Gipfelbuch bestaat al sinds 1850 en is waarschijnlijk ontstaan door de gastenboeken die ook bedevaartsoorden kenden. De bedoeling was dat het Gipfelbuch een wat uitgebreidere functie zou krijgen, dan alleen het vermelden van een bezoek aan een bergtop. Het werd al snel, net als het ‘Hüttenbuch,’ een referentiepunt voor de bergredding. In het topboek stond immers informatie over de klimmers: namen, data en de geplande tocht werden hierin gedeeld. Het Gipfelbuch kon en kan dus enorm behulpzaam zijn, wanneer mensen vermist worden. Dit is ook de reden waarom ‘onzinverhalen’ in het Gipfelbuch tot op de dag van vandaag door velen niet echt gewaardeerd worden.
Het creatieve bewijs dat je er geweest bent
Veel mensen zien het Gipfelbuch niet als bron van informatie en data, maar krabbelen er flink op los. Bergbeklimmer Anton Ruther (1817-1897) en schrijver Peter Rosegger (1843-1918) zagen het Gipfelbuch als een uitnodiging om er eens flink op los te schrijven en op die manier echt iets van henzelf achter te laten in de boeken. Velen met hen zien het Gipfelbuch nog steeds als een moment van creatieve uitingen en het bewijs dat je echt op die top geweest bent.
Wat schrijf je in een Gipfelbuch?
Zoals je hierboven hebt kunnen lezen zijn er eigenlijk twee stromingen over wat er nou wel en niet in een Gipfelbuch zou moeten worden geschreven: puur praktisch of juist creatief. De meeste mensen houden het bij hun naam, de datum van de beklimming soms aangevuld met een beschrijving van het weer en hoe men de klim ervaren heeft. Mensen die verder gaan schrijven ook wel eens een gedicht, delen een grap of maken een tekening. Is een boek vol, dan wordt deze vervangen door de organisatie die er verantwoordelijk voor is.
Virtuele Gipfelbuch
Inmiddels is er behalve de papieren vorm op veel plekken ook een virtueel Gipfelbuch beschikbaar, waarin je jezelf kunt invoeren via een GPS bewijs. Ook hierbij is het voor vele bergbeklimmers een manier om te laten zien dat ze de bergtocht met goed gevolg hebben afgelegd.