Of het nu lente, zomer, herfst of winter is, je kunt altijd te maken krijgen met mist in de bergen. Wanneer je hier niet goed op inspeelt, kan dit voor gevaarlijke situaties zorgen. In dit artikel leggen we je uit wat je moet doen bij mist in de bergen, hoe je kunt reageren op de omstandigheden en hoe je gevaar kunt vermijden.
Mist in de bergen ontstaat wanneer er grote temperatuurverschillen zijn tussen de lucht en het aardoppervlak. Mist ontstaat daarom het vaakst tijdens mooie herfstdagen, waarbij het temperatuurverschil tussen dag en nacht groot is. Warme lucht kan veel vocht vasthouden, terwijl koude lucht maar weinig kan bevatten. Wanneer deze warm lucht tegen een berg aan stroomt, hoopt deze zich daarop. Terwijl de lucht over de berg probeert te klimmen, blijft deze afkoelen. Omdat de koudere lucht minder goed in staat is om vocht op te slaan, condenseert de waterdamp en vormen zich kleine waterdruppeltjes. Samen vormen deze waterdruppels een wolk, de mist. Hoe vochtiger de lucht, hoe lager de mist kan ontstaan.
In de herfst is het overdag nog warm, maar is de dag wel al een stuk korter. Dit betekent dat de lucht ’s nachts veel langer kan afkoelen, waardoor de kans op mist groter is. Mist in de bergen komt ook voor in de vorm van laaghangende bewolking. Zo kan het voorkomen dat je tijdens je klim door de wolken loopt en boven de wolkenzee uitkomt.
Het gevaar van mist in de bergen schuilt in het gebrek aan zicht. Begeef je je in de sneeuw dan is het al helemaal lastig om je te oriënteren. Probeer met behulp van rotsen, bomen, markeringen en andere landschapskenmerken op de juiste route te blijven. Word je gevangen door de mist, wees dan extra voorzichtig. Wees zorgvuldig met het nemen van passen en voorkom uitglijders of valpartijen. Zorg dat je niet verdwaalt en in gevaarlijk terrein terechtkomt. Wees ervan bewust dat je duizelig kunt worden wanneer je je niet goed kunt oriënteren. Mist in de bergen zorgt ook voor een plotselinge temperatuurdaling. Wees hierop voorbereid door extra kleding mee te nemen in je wandelrugzak.
Je kunt je op verschillende manieren voorbereiden op gevaren van mist in de bergen. Wees voor vertrek op de hoogte van de weersverwachting. Zo kun je goed inschatten hoe groot de kans is op mist op jouw route. Als er een koufront binnen komt drijven, kan dit een teken zijn van mist, temperatuurdaling en neerslag.
Kom je onderweg langs berghutten, vraag dan zeker om een weer-update over de omstandigheden hoger op de berg. Zorg dat je niet volledig afhankelijk bent van je smartphone of GPS-apparaat, maar ook wandelkaarten en een kompas bij je hebt.
Kom je in mist terecht, blijf dan kalm en schroef je tempo terug. Ben je met meerdere mensen onderweg, houd dan het tempo van de langzaamste persoon aan om elkaar niet kwijt te raken. Schat in of je het eindpunt nog kunt halen, keer anders om indien dit niet te riskant is.
Is het pad niet meer zichtbaar en ben je je richtingsgevoel kwijt, zoek dan een schuilplaats en wacht tot het weer beter wordt. Neem alleen in noodsituaties contact op met de bergredding.
Thijs verkent de bergen in de zomer het liefst op de racefiets. De schoonheid van het landschap en de strijd aangaan met de berg zijn aspecten waarvoor hij graag afreist naar de Alpen. Naast het beklimmen van bekende Alpenreuzen als Alpe d’Huez, Col du Galibier en Mont Ventoux fietst hij ook graag in de heuvels van Zuid-Limburg.
