Overal in de Alpen zijn stuwdammen te vinden. De metershoge damwanden hebben mij altijd gefascineerd door hun hoogte, techniek en de bijbehorende bergmeren. Om de hoogste stuwdam ter wereld te zijn komen de bouwwerken in de Alpen een paar meters tekort. De hoogste ter wereld, met 305 meter, staat op dit moment in China en damt de Yalong Jiang rivier af. Toch zijn er tal van stuwdammen in de Alpen die net zo indrukwekkend zijn. In dit weblog hebben we de hoogste stuwdammen van de Alpen op een rijtje gezet.
Voor de hoogste en meeste stuwdammen van de Alpen moet je naar Zwitserland. Met name in Wallis zijn er tal van dammen te vinden die zich graag laten ontdekken tijdens een uitstapje, wandeling of fietstocht. Wanneer je kijkt naar de elektriciteitsvoorziening van Zwitserland zie je hoe belangrijk deze stuwdammen zijn. Door middel van deze energiecentrales kan met waterkracht meer dan de helft van de Zwitserse elektriciteitsbehoefte worden gedekt.
Stuwdammen produceren niet alleen veel elektriciteit, het zijn ook toeristische trekpleisters. De indrukwekkende bouwwerken kunnen te voet of met de fiets verkend worden en de bijbehorende meren liggen vaak prachtig te glinsteren in de zon. Wees je er wel van bewust dat zwemmen in een stuwmeer niet altijd is toegestaan en gevaarlijk kan zijn. Of zwemmen is toegestaan in het stuwmeer, staat meestal aangegeven op borden aan de rand van de oever.
Met een hoogte van 285 meter is de Grande Dixence de hoogste stuwdam van Europa. De dam, boven het Val d’Hérens, damt een indrukwekkende hoeveelheid van 400 miljoen m3 water in, wat goed is voor de productie van 20% van de Zwitserse energie. De Grande Dixence is te bereiken via een wandelpad en er is een spectaculaire zipline waarmee je naar het dal kunt suizen. Gedurende het seizoen zijn er dagelijks rondleidingen te volgen in de Grande Dixence.
De Vajontdam ligt ten zuiden van de Dolomieten in Friuli-Venezia Giulia, niet ver van de grens met Veneto. Lang is de dam niet in gebruik geweest. In 1956 werd gestart met de bouw van de 261,6 meter hoge dam en vijf jaar later was deze gereed. In 1959 werden er al diverse aardverschuivingen waargenomen en in 1963 vond er een catastrofale ramp plaats. Door een vloedgolf die over de dam sloeg werden diverse dorpjes weggevaagd en vielen er meer dan 2000 doden. In 1971 is er een herdenkingskapel gebouwd en op de Vajontdam worden nog altijd rondleidingen gegeven.
De op een na hoogste stuwdam van Zwitserland is 250 meter hoog en ligt boven Verbier in het Val de Bagnes. Het Lac de Mauvoisin heeft een opslagvolume van maar liefst 200 miljoen m3 en wordt omgeven door indrukwekkende toppen en gletsjers. Zo kun je vanaf de dam onder ander de 4313 meter hoge top van de Grand Combin zien en de Giétroz gletsjer. In de zomermaanden is de omgeving van de Mauvoisin dam een populaire bestemming voor (meerdaagse) wandelingen. De Cabane de Chanrion kan onderdak bieden voor wie een huttentocht wil maken.
Tussen de vierde en de vijfde plek in dit lijstje zit maar vijf meter verschil. De dam in het Lago di Luzzone in Ticino is 225 meter hoog en biedt plaats aan de hoogste klimmuur van de wereld. Je kunt hier een verticale wand van 165 meter beklimmen die bestaat uit 600 bouten en grepen. De diepte van het Lago di Luzzone is met maximaal 1,5 kilometer ook indrukwekkend.
De 220 meter hoge Verzasca dam, ook wel Contra dam of Locarno dam genoemd, verwierf internationale bekendheid door een scene in de James Bond film Goldeneye uit 1995. Tijdens de openingsscène sprong 007, gespeeld door Pierce Brosnan, aan een elastiek de diepte in. Mede door deze scene is de Verzasca dam nog altijd een zeer populaire bungeejump-locatie. Niet alleen de dam is een leuk uitstapje, ook het achterliggende Verzascadal is indrukwekkend.
Zwitserland en Italië vormen de boventoon in het bovenstaande lijstje met hoogste stuwdammen van de Alpen. In Oostenrijk, Frankrijk en Duitsland zijn ook stuwdammen te vinden, maar deze zijn net wat minder hoog.
Hoogste stuwdammen Oostenrijk: 1. Kölnbeinsperre, 200 meter (Malta Hochalmstrasse) | 2. Zillergrund stuwdam, 186 meter (Zillertal) |3. Gepatsch stuwdam, 153 meter (Kaunertal) | 4. Limbergsperre, 120 meter (Kaprun) | 5. Moosersperre/Drossensperre, 107/112 meter (Kaprun)
Hoogste stuwdammen Frankrijk: Barrage du Chevril/Tignes dam, 180 meter (Tignes) | 2. Barrage de Grand’Maison, 160 meter (Vaujany) | 3. Barrage de Monteynard-Avignonet, 153 meter (Isère) | 4. Barrage de Roselen, 150 meter (Beaufort) | 5. Barrage de Bort-les-Orgues, 140 meter (Dordogne)
Hoogste stuwdammen Duitsland: 1. Rappbodetal dam, 106 meter (Harz) | 2. Talsperre Leibis-Lichte dam, 102,5 (Thüringen) | 3. Frauenau dam, 84,7 meter (Bayerischer Wald) | 4. Schmallwasser dam, 80,7 meter (Oberhof) | 5. Rurtal dam, 77,2 meter (Eifel)
Thijs verkent de bergen in de zomer het liefst op de racefiets. De schoonheid van het landschap en de strijd aangaan met de berg zijn aspecten waarvoor hij graag afreist naar de Alpen. Naast het beklimmen van bekende Alpenreuzen als Alpe d’Huez, Col du Galibier en Mont Ventoux fietst hij ook graag in de heuvels van Zuid-Limburg.
